Во последно време актуелна е темата плагијат, па мислам дека би било добро на форумот да има таква тема за да се споделат различни размислувања и толкувања за тоа што е копија, а што е оригинал.

Ако се оди во крајност, грубо кажано, за оригинал би се сметало нешто што е директен продукт на оној кој што го креира, без притоа да се влијае и да земаат идеи/референци од други дела, а копија ако под бел лист хартија се стави веќе нацртан стрип и буквално истиот се прецрта со што во целост се краде нечија идеја и реализација. Но тоа се екстремности, во реалниот живот многу поверојатно е случувањата да се во некоја точка помеѓу.

Македонскиот музичар Бодан Арсовски во едно интервју кажа дека во периодите кога компонирал, воопшто и не слушал друга музика за да не му влијае врз креативниот процес. Примеров не е за стрип, ама сепак е за уметност, па паралела лесно би можела да се повлече.

Tака некои цртаат без да бараат референци, без да ги следат делата на „конкуренцијата“ и без воопшто да имаат контакт со туѓи дела во тој период. И тоа го сметаат за единствен правилен начин, за да се изразат себеси, а не нивното дело да биде повлијаено од туѓи идеи (па свесно или несвесно нешто да копираат).

Во свет кој што изобилува со толку многу дела дали е воопшто возможно да се биде апсолутно оригинален и да не се биде повлијаен од надвор? И колку е навистина потребно да се внимава да не се биде повлијаен?

Гледајќи како народот се лепи пред телевизор кога ќе се појави некоја глупа серија, иста ко претходната, и во која постојано и постојано се преповторуваат истите глупи заплети и расплети, се користат истите реченици... се прашувам дали оригиналноста е нешто што се цени од пошироката публика?

Други, пак, понекогаш цртаат врз база на референци и ако заглават со некој панел се служат со истражување како други автори решиле слични проблематични сцени или пози. Не станува збор само за почетници, Џамал Игл за некои урбани сцени кажа дека референци барал сам, ги фотографирал и врз база на тоа подоцна ја цртал соодветната позадина за стрип.

Во овој случај есенцијално би било прашањето што е дозволиво да се користи како референца. За условно кажаното копирање на природата никој не би му забележал на уметникот. И Аристотел има кажано дека уметноста ја зема за модел природата. Голем број луѓе дури и уметноста ја мерат во тоа колку повеќе наликува на природата (без стилизација и што е можно пореалистично). А што е со користење на референци од други стрипови или илустрации? Колку е дозволено да се копира од таму? Дали е за осуда ако се „украде“ некој детаљ, без притоа да се копира во целост? Пример, само позата на ликот или само изразот на лицето, истото решавање на поставеноста на ликовите во панелот, истиот распоред на панели на табла исл. Каде е границата во таквите случаи?

Низ прост пример, кога случајно читајќи туѓ стрип ќе наидете на некој панел за кој што сметате дека е совршен дали би го искористиле истиот пристап за да нацртате некој (соодветен) панел од ваш стрип кој што до тогаш сте планирале да го нацртате со сосема друг пристап? Дали би преовладала желбата да се искажете себеси без надворешни влијанија или сепак за да се постигне, според вас, подобар резултат би прифатиле да направите, условно кажано, копија на пристапот виден во туѓо дело? И доколку решите да го нацртате во истиот пристап најден во туѓо дело, во колкава мера би било прифатливо да се „копира“ од него?

Создавањето на Џокерот е инспирирано од ликот Гвинплејн од филмот The Man who Laughs. Ова мислам никому не му пречи, се прифаќа ко интересна тривија. Но ако утре креирам некој лик налик на Џокерот, неминовно ќе се најдат повеќемина кои ќе речет оти сум го копирал (во негативен контекст) од Џокерот. Во случајов мерило за копирано (во негативен контекст) или не, на некој начин се определува од популарноста на одреден лик.

Темата не е само за цртеж, туку и за приказни. Дејвид Лојд има кажано:

„Ја обожававме серијата „The Prisoner“ без која немаше да го има ниту стрипот „О за Одмазда“, кој од тој серијал го извече битот на пораката за уривање на постоечкото општествено уредување“.

Во случајот се работи за инспирирање од некаква си идеја и за „украден“ само еден дел. Но до каде завршува прифатливата инспирација од едно уметничко дело? До каде е омаж, а каде почнува копијата?

Во пишување на приказни се користат горе-долу истите архетипи, имаат заплет и расплет, истите стилски фигури...

Неодамна гледав документарец во кој што авторот прилично добро и аргументирано објасни дека Библијата во одреден степен е „копирана“ од хомеровата Илијада и од други дела. На некој начин и историјата за Супермен, неверојатно многу потсетува на онаа за Мојсеј. Поради несреќа родителите се одвојуваат од своето дете на мала возраст, го испраќаат кај други луѓе, таму го прифаќаат добри луѓе кои го одгледуваат како свој син, за подоцна тој да стане добротвор. Сепак оваа сличност никому не му пречи и сите го земаме како нормално.

Дали за приказните е дозволено свесно или несвесно да се „украде“ идејата, а само да се реализира на поинаков начин, со модифицирани ликови и друга околина?

Јас неодамна имам напишано нешто што ми дојде само од себе, а за кое подоцна кога го разложив на ситни детали се запрашав дали изворно идејата е моја или е нешто потсвесно инспирирано (копирано) од еден мој омилен филм. Дали несвесното копирање на некоја идеја е сепак копија која е за осуда колку што е свесното и намерно?

Каде е границата која што го дели прифатливото од неприфатливото, односно оригиналот од копијата? Се работи повеќе за квантитативен или квалитативен феномен или за рамномерен збир од двете. До каде е дозволено да се „краде“ од делата на другите автори? Што е со подржувањето на некој стил?

So many questions so little time

Малку повеќе искомплицирав со насоки и прашања, ама мислам дека е важно за да се даде вовед во кој што би се опфатиле што е можно повеќе спротивставени аспекти.

Темата ти е супер...ке глеам денојве поопширно да пишам и јас шо мислам.

А околу неодамнешните настани во ВЕлес се работи за кражба веќе т.е прецртано(ако не ее скенирано) поке од 98% од делото.....илити фалсификат,илити недозволена копија.

Дете од 2 знај шо е крадење-како и да го формулираш.....

Има и примери по нетов-и то ке клам.

Rob Granito

http://www.comicsalliance.com/2011/03/2 ... am-artist/
http://conventionfansblog.com/2011/03/2 ... nventions/

Nik SImons (sinmu na Џин od KISS)

http://en.wikipedia.org/wiki/Incarnate_(comics)#Accusations_of_plagiarism

Od Dare sho go pushti pred nekoj den:

https://www.facebook.com/photo.php?fbid ... e=1&ref=nf

Strip centaro na VEles (ova ako ne razberat ke odi po site strip sajtoj vo svetot......jas iskreno nemam ni zhelba ni srce da go razglasam-poshto zaradi vakvi shupci ne omalovazhvat segde)

^ Совршено би одговарало за рубриката „пронајди ги разликите“
______________________________________

Еве која e Marvel-овата Original Artwork Policy:

Марвел се опасни.....ко шо рекоф кај фирмиве нема трте мрте......ко успеаја со нивната перјаница Џек Кирби да се тужат 70 години,шо остана за другите....
Имиџ комикс т.е Мекферлејн е уше попознат по тужбите.....

Одлична тема!

/ ми текна на Вуди Ален во Anything Else, на Џејсон Бигс му вика: "Strive for originality. But if you have to steal, steal from the best."

Мислам дека не постои нешто што е апсолутно оригинално, прашање е само колку свој личен печат ќе се остави при креирањето за да делото биде што поавтентично, па со тоа и пооригинално. Оцената за оригиналноста зависи и од судот на консументите и стручната критика - нели може да се случи автор да смета дека неговото дело е прилично оригинално, а потсвесно да позајмил од ваму или таму.

Комплексна е темава и може да се рашири муабет во повеќе насоки, гледано од различни аспект.

Kako da ne bila kompleksna....se znaj sho e kradeno sho ne e.....

.....abe ja ponekad koristam fotografii kako referenci.......toa kradenje e...?????

Се согласувам тука со Мичо. значи може лесно да се разграничи дали е нешто крадено или оригинал. Можеби влијанието е тука пресудно, ама па тоа од друга страна не значи дека треба да биде ист, цртежот или вотевер.
Референцата Иво не е крадење.

Foto kako referenca moze da se iskoristi, ama ne da se kopira... Ubavo e objasneto vo toa Marvel polisata, ako premnogu lici na originalnata fotka, znaci deka ste otisle predaleku. Imase prepirka i za ovogodinesniot poster na Kordej za Mafest, koj izgledase kako zalepena fotografija vo pozadina, normalno deka ne bese, tuku izleze deka tipot e tolku dobar slikar, sto navlegol u hiperrealizam, pa deka ne e fotka moze da primetite samo ako zumirate ili ako se doblizite blisku do posterot... Zatoa treba da se vnimava so referencite, moze, ama treba da se ima usul i vo toa.

Se sekjavam pred nekolku godini imase predavanje na koloristot za Marvel sto raboti, amerikanec koj zivee vo Hrvatska, ne mi teknuva imeto, ama on si kaza deka najsigurna rabota e da fotografirate sami. Duri toj zborese deka od sopstveni fotografii si pravel teksturi vo fotoshop koi posle gi iskoristuval za boenjeto, na pr: nebo, zemja, mermer isl. Taka ste sigurni deka nema da ve tuzat (vasa e fotkata), a sepak ke ja iskoristite maksimalno. Znaci za Marvel raboti covekot. Ete otprilika toa e taa reska granica pomegju toa sto e kopija, a sto original.

matt hollingsworth, нешто така...

Da, da, toj, ne mi tekna od prva, me mrzese da guglam...

NEma vrska referenca ili tekstura so kradenje.
Na net imash miljon fotki sho slobodno mozish da gi koristish....
AKo ti recat konkretna zgrada ili oklop da crtash normalno deka ke koristish fotki i podatoci....


Kradenje e opsht poim i se znaj pod to sho se misli....
Kradenje na deloto,potpishvanje od drug na istoto i slichno....

Da, toa e nedozvoleno sekako, ama jas mislev na ova, koga se koristi referenca, ama se boi direktno vrz originalniot crtez, t.e. fotka, ako e fotkata tvoja, togas se e vo red, duri ovde na primerov, crtezot e poznat slikar, ama normalno, ovde se koristi kako referenca, i stvarno covek da se zaprasa dali e legalno:

Imash i za ova stavka...

Art by.
Kolor by.


Na osnova na molivot e napraena slika....ne e kradena posto avtorot vnel 100%....0% ideja.....ako e vo kredits staven ko je avtor na CRTEZHOT!

Ako se predstavi ko kompleten avtor-to e veke kradena,t.e govnar ke ispadni.

T.e ima evidentna razlika izmegju orginal i crtezh...t.e underpainting

MOjsh ti od MArvel da si zemish Hulk i da si go prepejntash vrz Bushema orginal i da recish-pejnting baj mi,art by Buscema....

Tocno, toa e taa granica, ako ne e fotkata tvoja, barem treba da pises cija e, t.e. ako si za zemal od net, a ne si pisal od kade ti e i koj e avtorot, mozes da naebes.

I treba da naebesh....


ZNachi ushednash-ako ochigledno t.e 98% deloto izgleda ko nekoe so veke postoi...a se tvrdi deka e tvoe ili votevr...t.e se gleda deka e asli kradeno (a ne e namerno t.e namenski napraeno to0
Kradenje!
I ima kazna za to!

ајдеееее